مبصر: ډاکتر تمیم حمیدي
خبر:
د خوړو نړیوال پروګرام یا ډبلیو اېف پي(WFP) وايي، افغانستان په نړۍ کې د لوږې په مرکز بدل شوی او د دغه هېواد له څلورو، درې برخې وګړي بشپړ خواړه نه لري.
په افغانستان کې د یاد پروګرام مشر هسیاو په خبره، څه باندې ۲۷ میلیونه خلک په کافي اندازه خواړه نه لري او په ټول هېواد کې کورنۍ د ژمي لپاره بېړنیو او دوامدارو خوراکي مرستو ته اړتیا لري.
بلخوا د دغه پروګرام ویاند فلیپ کروپف زیاته کړې چې د خوړو نړیوال پروګرام اوسمهال د نړیوالو مرستو له کمښت سره مخ دی او نه شي کولی چې میلیونو اړمنو کسانو ته مرستې ورسوي؛ د یاد پروګرام په خبره، که افغانستان ته بېړنۍ مرستې ونه لېږل شي، ښايي بشري ناورین به رامنځته شي.
تبصره:
د ملګرو ملتونو ډېریو ادارو په دې وروستیو کې د افغانستان د وضعیت په اړه د ضد و نقیض څرګندونو په خپرولو سره عملاً د دغه هېواد پر وړاندې ځان د رواني جګړې برخه ګرځولې ده.
په افغانستان کې د لويديځ او د هغو د ملاتړو تر نظامي ماتې وروسته او همدا راز په افغانستان کې د طالبانو له واکمنۍ او د لویدیځ د فرمایشونو او غوښتنو له پامه غورځولو وروسته، دوی د افغانستان او افغانانو پر وړاندې رواني جګړه پیل کړې ده.
لوېدیځ هېوادونه دا رواني جګړه د خپلو زیره خورو رسنیو، بنسټونو او افرادو له لارې پر مخ وړي او ټوله هڅه یې دا ده چې په افغانستان روان ثبات او امنیت ناسم وښي او نړۍ ته د افغانستان د وضعیت په اړه منفي تصویر وړاندې کړي.
دا جګړه د افغانستان او افغانانو د ژوند او ټولنې بېلابېلې برخې په نښه کوي؛ کله په هېواد کې شته امنیت، د ډاډ وړ نه بولي، خلکو او نړۍ ته داسې تصور ورکول کېږي، چې ګواکې افغانستان یو نا امن هېواد دی.
او کله هم بیا نړیوالو او د افغانستان ګاونډیو هېوادونو ته ویل کېږي چې له افغانستان څخهه ورته ګواښ متوجه دی؛ کله ویل کېږي چې دلته داعش موجودی او له دې پدیدې خلک او نړۍ وېروي، کله ناکله خو بیا د اوسني نظام او چارواکو په اړوند داسې نادرې او له حقیقته لېرې تورونه لګوي چې هېڅ سیلم عقل یې نه شي منلای.
همدارنګه کله ناکله خو بیا د ملګرو ملتونو ځینې ادارې هم له ځانه سره کړي، ناسم او له حقیقه لېرې ارقام پرې خپروي، چې ښه بېلګه یې همدا د خوړو د نړیوال پروګرام دا راپور دی.
لومړی خو په دغه راپور کې چې څومره ارقام ورکړل شوي، مطلق ناسم او له حقیقت څخه لېرې دي، همدا نن هم که د دوی ټول راپور او په راپور کې یادې شوې سرچینې وکتل شي، له حقیقت سره ځمکه او اسمان توپیر لري؛ بیا فرض کړه چې که داسې څه موجود هم وي، اصلي علت او عاملین یې څوک دي؟ دا حالت د چا د اقتصادي بندیزونو له کبله منځته راغلی؟ د افغانستان سوداګرۍ او ترانزیټ ته چا ستونزې جوړې کړې دي؟ د افغانستان ملي پانګه چا کنګل کړې؟ خپله ملګرو ملتونو په دې برخه کې کوم رول ادا کړی؟
دا ټولې هغه پوښتنې دي چې همدا ملګري ملتونه او نور په نامه نړیوال او بشري سازمانونه یې په ځواب کې پاتې راغلي او دا پړه باید ومني؛ دوی ولې امریکا له دې بې ځایه او نارواوو نه راګرځوي؟ دوی ولې نه ورته وايي چې د افغانستان سوداګري دې د نورو هېوادونو په څېر اسانه او روانه وي؟ دوی ولې د افغانستان د خلکو شتمني نه ازادوي؟ له بده مرغه باید ووایم چې په لومړي سر کې خو دا ټول ارقام ډېر فاحش او له حقیقت څخه لېرې ارقام دي.
دوهمه خبره دا ده چې د ملګرو ملتونو اړوند ادارې په شعوري او غیر شعوري توګه د دا ډول څرګندونو او ناسمو راپورونو په خپرولو سره عملاً ځان د رواني جګړې برخه جوړوي، دوی ته ښايي چې په دې برخه کې خپله بې طرفي وښيي، یا لږ تر لږه خپلو مسوولیتونو ته متوجه شي او خپل کار په مسوولانه توګه ترسره کړي.
یادؤنه: په هندوکشغږ کې نشر شوې لیکنې، مقالې او تبصرې یواځې د لیکوالانو نظر څرګندوي، د هندوکشغږ توافق ورسره شرط نه دی.