محمد فیصل
جرمني ډوچ ویلي رسنۍ له افغان حکومت سره د سیمې د هیوادونو د سیاسي او اقتصادي اړیکو په اړه یوه مقاله خپره کړې ده.
مقاله وایي، افغان طالبان هڅه کوي چې سیمه ییزې اړیکې پراخه کړي.
د روان کال د جنورۍ په وروستیو کې په کابل کې د یوولسو هیوادونو استازي د طالبانو په بلنه راټول شوي وو، څو د افغانستان سیمه ییز ابتکار کنفرانس کې ګډون وکړي.
د دغې راټولیدنې موخه سیمه ییزې همکارۍ ته پرمختګ ورکول وو چې د هند، روسیې، چین، ایران، پاکستان او نورو هیوادونو استازو په کې ګډون کړی و.
مالومه نه ده چې یادې راټولیدنې کومه مشخصه پایله درلوده که نه، خو کنفرانس وښوده چې طالبان د سیمې له هیوادونو سره د ښو اړیکو جوړیدو اراده لري.
طالبانو هغه مهال د نړیوال رسمیت ترلاسه کولو هڅو کې یو څه بریالي شول چې د چین ولسمشر ژي جینګ پینګ یې د جنوري په وروستیو کې د استازي مولوي بلال کریمي باور لیک ومانه.چین وویل چې د باور لیک منل د رسمیت په مانا نه دي. د ۲۰۲۱ کال له اګست وروسته د دواړو هیوادونو اړیکې نږدې شوي دي.
په ۲۰۲۳ کې د چینایي شرکتونو او افغانستان تر منځ د سوداګرۍ څو تړونونه لاسلیک شوي چې یو په کې د تیلو ۲۵ کلن تړون دی چې لومړی کال پانګونه یې ۱۵۰ میلیونه ډالرو ته رسیږي.
بلخوا ایران هم له کلونو راهیسې له کابل سره نږدې اړیکې لري، ایران په ۲۰۲۱ کې د طالبانو له واک ته رسیدو لږ وروسته حسن کاظمي قمي د افغانستان له پاره د ځانګړي استازي په توګه وګوماره.ایران فکر کوي چې له طالبانو سره تماسونه د ټولې سیمې له پاره ګټور دي.
هند هم ورته فکر لري او په افغانستان کې په سیاسي ثبات ټینګار کوي.
مقاله کې د بحران نړیوالې ډلې له قوله لیکل شوي چې د افغانستان ګاونډیان له کابل سره د نږدې کیدو پلوي دي.
د سیمې یو دیپلومات د نوم په نه اخیستو ویلي، موږ په غرب کې د طالبانو په ګټه د طبعیت (مزاج) د بدلون انتظار کولی نه شو.
د مقالې لیکوال کیرسټن نپ لیکلي چې د داعش ګواښ هغه لامل دی چې د سیمې هیوادونه یې طالبانو سره اړیکو پراخولو ته اړ کړي دي.
دغه راز، له افغانستان سره اقتصادي همکاري د زیاتیدو په حال کې ده. په ځانګړي ډول د انرژۍ په برخه کې دغه همکاري زیاتیږي.