Close Menu
هندوکش غږهندوکش غږ

    زموږ وړیا بریښنالیک کې ګډون وکړئ

    زموږ وړیا بریښنالیک کې ګډون وکړئ

    Facebook X (Twitter) WhatsApp Telegram
    هندوکش غږهندوکش غږ
    • کورپاڼه
    • خبرونه
      • خبري غورچاڼ
      • افغانستان
      • سیمه
      • منځنی ختیځ
      • نړۍ
    • تبصرې
    • لیکني
      • دیني لیکني
      • مهمي لیکني
      • سیاسي لیکني
      • انتخاب شوي لیکني
    • نړیوالي رسنۍ
    • راز
    • تبین
    • تورې څېرې
    • ویډیوګانې
    • پښتو
      • دری
      • English
    Facebook X (Twitter) WhatsApp Telegram
    هندوکش غږهندوکش غږ
    تاسو په:کورپاڼه»تورې څېرې»د یو قوماندان توره څهره؛ د اسماعیل خان پټ ژوند او کړنې
    تورې څېرې

    د یو قوماندان توره څهره؛ د اسماعیل خان پټ ژوند او کړنې

    صابر افغانصابر افغان19 مې 2025څرگندونې نشته4 دقیقې لوستل
    نشر Facebook Twitter Telegram WhatsApp
    شېر کړئ
    Facebook Twitter بریښنالیک Telegram WhatsApp

    د اسماعیل خان او ایران ترمنځ پټې اړیکې: «کلتوري یرغل؛ د هرات پټ زخم»:

    د وروستیو لسیزو په پرلپسې کلونو کې، افغانستان او افغان مظلوم ولس له سیاسي او پوځي یرغلونو نیولې، تر فکري او کلتوري هغو پورې بېلابېل یرغلونه لیدلي.

    په دې لړ کې د افغانستان د معاصر تاریخ یو له ترخو او تورو پړاوونو څخه په هرات ولایت کې د اسماعیل خان د واک دوره ده؛ هغه دور چې د هېواد جنوب‌ لوېدیځ، په ځانګړې توګه د هرات تاریخي ښار، په داسې حال کې چې د امریکایي ځواکونو او د هغوی د ملاتړو تر اشغال لاندې و، دننه هم د کلتوري یرغل په اور کې وسوځېد.

    اسماعیل خان چې د طالبانو له بند څخه تر تېښتې وروسته د ایران د حکومت په مستقیم ملاتړ بېرته قدرت ته ورسېد، همېشه یې له ایراني استخباراتي او کلتوري بنسټونو سره نږدې او پټې اړیکې درلودلې؛ هغه اړیکې چې ډېر ژر یې په هرات کې د ایران د فرهنګي نفوذ د پراخېدو لپاره زمینه برابره کړه؛ دغه نفوذ ښوونځیو، دیني مدرسو، رسنیو او جوماتونو ته ورسېد او د ولس په منځ کې یې ژوره ریښه وکړه.

    د ایران د فرهنګي یرغل له مهمو نښو څخه یوه هم له ایرانۍ لهجې او لغاتونو سره د فارسی ژبې ترویج و؛ په هغه وخت کې ډېری خصوصي ښوونځيو او فرهنګي مرکزونو د ایران درسي کتابونه تدریس کول، په دې سره یې د هرات ولسي لهجه ورو ورو له منځه یوړه. په پایله کې یو داسې نوی نسل وروزل شو چې په ایرانۍ لهجه، اصطلاحاتو او کلماتو غږېدل.

    هغه ټلوېزیونونه، راډیوګانې او ورځپاڼې چې په هغه وخت کې فعالې شوې، یا یې مالي ملاتړ له ایران څخه وو او یا به یې د ایران د رسنیز سیستم تقلید کاوه. دا یوه داسې خطرناکه وسیله وه چې د اسماعیل خان د ځان بولې واکمنۍ پر مهال یې د ایران فرهنګي یرغل د خلکو تر کورونو ورساوه.

    ایراني مذهبي او فرهنګي فلمونو، سریالونو او پروګرامونو د اسماعیل خان د حکومت پر مهال، عامه ذهنیت د ایراني فرهنګ او ژوند بڼې په لوري سوق کاوه.

    پر ژبني او رسنیز بُعد سربېره، مذهبي یرغل هم بې‌ سارې او بې مخینې بڼه خپله کړه؛ د ایران په مالي مرسته جوماتونه، حسینیه‌ګانې او دیني مرکزونه جوړ شول او د شیعه مذهب یوه ځانګړي تعریف تبلیغ او د محرم په ورځو کې د ایران د عزادارۍ کلتور په بې‌ ساري ډول ترویج شو.

    دې حالت نه یوازې په هراتي ټولنه کې مذهبي اختلافات ډیر کړل، بلکې د یووالي فضا یې هم خرابه کړه، مذهبي شخړو ته یې زمینه مساعده کړه، د قومونو او مذاهبو ترمنځ یې اوږدمهاله او سوله‌‌ییز ګډ ژوند ستونزمن کړ.

    په همدې موده کې د ایران فرهنګي سیاستونه چې د مذهبي فعالیتونو په پوښښ کې ترسره کېدل، د سیاسي نفوذ ابراز وګرځېدل او د هرات ټولنیز یووالی یې په نښه کړ.

    د ایران فرهنګي یرغل چې له امریکایي نظامي اشغال سره په یوه وخت روان و، د خلکو فرهنګي مقاومت کمزوری کړ، د ولس پام د امنیتي او نظامي موضوعاتو لوري ته و، ځکه خو نه یوازې فرهنګي یرغل ته پوره پاملرنه ونه شوه، بلکې د اسماعیل خان په څېر د وخت د شرمېدلو څهرو د سکوت او یا همکارۍ له امله، لا نور هم پیاوړی شو.

    پایله دا چې د اسماعیل خان د واکمنۍ دوره نه یوازې د ایران د نفوذ لپاره د یوې نوې مرحلې پیل و. بلکې یو پردی، ناپېژندل شوی او غیر اصیل هویت یې پر نوې نسل وتاپه؛ یو داسې هویت چې د دې خاورې له ارزښتونو، دودونو او تاریخي اصالت سره په ټکر کې و.

    دوام لري…

    یادؤنه: په هندوکش‌غږ کې نشر شوې لیکنې، مقالې او تبصرې یواځې د لیکوالانو نظر څرګندوي، د هندوکش‌غږ توافق ورسره شرط نه دی.

    مخکینۍ مقالهنړيوال بانک افغانستان کې خپل ۵۰ ميليونه ډالره پور پرې کوي
    راتلونکي مقاله خوست ګمرک کې له پاکستان څخه راوړل کېدونکي سلګونه کيلو ګرامه چاودېدونکي توکي نيول شوي

    مربوطه لیکنې

    د یوه متنازع شخصیت د میراث ارزونه؛‌ احمدشاه مسعود د ملت، تاریخ او استخباراتي لوبو په هینداره کې

    31 مې 2025

    په سیمه ییزو مسایلو کې د مخالفو ډلو بې ثباته او نا څرګند دریځونه

    29 مې 2025

    امرالله صالح؛ د جمهوریت د استبدادي نظام وارث او د نړۍوالو دریځونو د تحریف لوبغاړی

    28 مې 2025
    ځواب پریږدئ Cancel Reply

    تازه پوسټونه

    د پاکستان له لوري په امریکا د پلورل شوې عافیې صدیقي د نیولو ۲۱ کاله پوره شول

    31 مارچ 2024

    شمال ټلواله، پاکستاني استخبارات او داعش په څه بوخت دي؟

    2 اپریل 2024

    د نیویارک ټایمز زړه بوږنوونکی راپور؛ رازق له جعلي اتلولۍ تر جنایتکارۍ!

    25 مې 2024

    په تاجیکستان کې د سامانیان لېسه؛ که د داعش د جلب او جذب مرکز!؟

    7 اپریل 2024
    مهم خبرونه
    منځنی ختیځ 31 مې 2025

    پر غزې د اسرائیلي رژیم د بریدونو دوام؛ تېرو ۲۴ ساعتونو کې ۲۸۶ تنه فلسطینیان شهیدان او ټپیان شوي

    د فلسطین روغتیا وزارت خبر ورکړی چې، په تېرو ۲۴ ساعتونو کې پر غزې تړانګې…

    د القاعدې غورځنګ د پوځي څانګې راپور؛ تېره میاشت مو په ۶۳ بریدونو کې ۸۲۸ امنیتي سرتېري وژلي

    31 مې 2025

    د نن ورځې د مهمو خبرونو غورچاڼ

    31 مې 2025
    مونږ وڅارئ
    • Facebook
    • WhatsApp
    • Twitter
    • Telegram
    ډیر لوستل شوي
    زمونږ په اړه
    Facebook X (Twitter) WhatsApp Telegram
    زمونږ انتخاب

    پر غزې د اسرائیلي رژیم د بریدونو دوام؛ تېرو ۲۴ ساعتونو کې ۲۸۶ تنه فلسطینیان شهیدان او ټپیان شوي

    31 مې 2025

    د القاعدې غورځنګ د پوځي څانګې راپور؛ تېره میاشت مو په ۶۳ بریدونو کې ۸۲۸ امنیتي سرتېري وژلي

    31 مې 2025

    د نن ورځې د مهمو خبرونو غورچاڼ

    31 مې 2025
    ډیر مشهور

    د پاکستان له لوري په امریکا د پلورل شوې عافیې صدیقي د نیولو ۲۱ کاله پوره شول

    31 مارچ 20242،940 Views

    شمال ټلواله، پاکستاني استخبارات او داعش په څه بوخت دي؟

    2 اپریل 20242،876 Views

    د نیویارک ټایمز زړه بوږنوونکی راپور؛ رازق له جعلي اتلولۍ تر جنایتکارۍ!

    25 مې 20241،865 Views
    © 2025 ټول حقوق خوندي دی.
    • کورپاڼه

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.