یادؤنه: په هندوکشغږ کې نشر شوې لیکنې، مقالې او تبصرې یواځې د لیکوالانو نظر څرګندوي، د هندوکشغږ توافق ورسره شرط نه دی.
د بدبختیو او ناځوانیو پیلونکي خلک نن له خپلو ټولو تېرو وحشتونو او بربریتونو ځان داسې بې طرفه ښایي، لکه بېخي چې څه شی شوی نه وي.
سپین سترګي هم حد لري، د دوی د ظلمونو د پای ته رسېدلو درې کاله پوره شوي لا نه دي، خو دوی په تېر هر وحشت سترګې پټې کړي دي او ځانته ترې برأت ورکوي؛ د همدې فسادیانو د تښتول شویو پیسو پورونه لا اداء نه دي، خو دوی ځانونه وطنوال او د ولس غمخوران ګڼي.
د نجات په نوم له څو بګیلانو او سړي خورو جوړه شوې خیالي او بې اتفاقه ډله چې کله ناکله له ترکیې سر را پورته کړي، ډېرې جالبې غږوي.
دوستم چې د بشر ضد جنایتونو کې پوره دخیل او برخه وال دی، په ترکیه کې خپلو بګیلانو ته د موازي حکومت د جوړېدو وړاندیز کړی دی.
نوموړی چې په ټولو حکومتونو کې یو وحشي صفته انسان پاتې شوی، دا وړانديز او غوښتنه د څه په اساس کوي؟ تر شا یې موخه څه ده؟ خپل تېر حالت ځانته ولې نه وریادوي!؟ولې د ایشچي قضیه نه وریادېږي، هغه وخت چې مرستیال ولسمشر وو؟ د ایشچي قضیې د هغه وخت ولسمشر له سخت ولسي فشار سره مخ کړ، چې له دې فشاره په نتیجه کې نوموړي لوی څارونوالۍ ته د ترسره شوې پیښې د څېړلو امر وکړ.
څارنوالۍ دواړه احضار کړل؛ دوستم له دوه زره ملیشو سره کابل ته راغی او ټول یې په کابل کې ځای پر ځای کړل، چې هلته میشت خلک یې خورا سخت اندېښمن او حتی کډه کولو ته مجبور کړل؛ ټولو وېریدل د ۱۳۷۱ کال پېښه بیا تکرار نه شي.
د سې شنبې په ورځ لویې څارنوالۍ د دوستم د نهو کسانو د نېولو امر صادر کړ، خو ایشچي ویل زما مدعي دوستم دی؛ بِلاخره د کب په درېیمه دوستم رسنیو سره په خبرو کې ګواښ وکړ، که څه پېښه وشي د کابل عامه شتمنۍ او بانکونه به لوټ کړي.
*په دې شوری کې ورسره راټول بګېلان ولې ده ته دا نه وریادوي، چې هغه وخت تا د کابل عامه شتمنۍ او بانکونه لوټل هغه د همدې ولس وو، که ستا وو چې ته یې اوس د نجات په نوم خیالې نغارې ډنګوې!؟د «نجات» نوم خو باید د افغانستان اوسني حاکمان ځانته کېږدي، چې له تا او ستا په څېر د لسګونو شریرو او مفسدو وحشيانو یې ولس ته نجات ور په برخه کړی.
دوستم د موازي دولت د جوړولو پر ځای باید د یوې محکمې د جوړولو غوښتنه وکړي، چې د خلکو سره د کړیو وحشتونو د حساب سزاء که ورنکړل شي، نو کم از کم د ژوند په دې وروستي وخت کې خو به د خپل کړیو وحشتونو پړه ومني؛ خو د هغه کله داسې ښه ملګري شته، چې دومره ښه مشوره ورکړي!؟دې ټولو کیسو ته په کتو سړی ویلی شي، چې د دې خیالي شوری ټول اتباع د دوستم په څېر له عقل خلاص او وحشي درنده ګان دي، فقط ځان او پیسې ورته محترمې دي بس او بس!
د دوی د دې فلمي اکټونو او ډرامو څخه خلک تر پوزې راغلي، چې ان خپل پلویان یې هم اوس یو-یو ترې لار جدا کوي او د دې حالت په لیدو د شر او فساد مخکښان یو بل ته د ناموس ښکنځلې کوي.
منفورې څهرې ولس ته ښې ور معلومې دي، چې ان شاءالله هیڅ وخت به پرې بیا ونه غولېږي او د خپلو هغو بچیو روحونه به خپه نه کړي، چې د همدوی په لاسو د دښتې لیلې په شګو او د وطن په دښتو کې ژوندي خښ شوي دي.
*ویسا ورځپاڼې او افغانستان کې د پردیو جګړو څلورم پړاؤ نومی کتاب
پای