یادؤنه: په هندوکشغږ کې نشر شوې لیکنې، مقالې او تبصرې یواځې د لیکوالانو نظر څرګندوي، د هندوکشغږ توافق ورسره شرط نه دی.
دویمه برخه:
د پنجشېر پر کانونو د احمد شاه مسعود د ولکې کیسه:
کیسه کوونکی “سلطان جان کلیوال” د مسعود او د هغه د ډلې په لاسونو د پنجشیر د کانونو د سقوط د کیسې پر دوام د خپلو سترګو لیدلی حال داسې بیانوي: یوه ورځ “امرالله صالح” زما خیمې ته راغی او ماته یې یو لیک راکړ، ویل چې احمد شاه مسعود ماته راکړی او له ما څخه یې غوښتي چې تاته یې وسپارم.
کله چې ما لیک خلاص کړ، پکې لیکل شوي وو: “انجینر کلیوال، السلام علیکم! زه له پولیتخنیک څخه تاسو پیژنم، ته ښه سړی یې او ستاسو انجینران هم ښه خلک دي، مجاهدین معدن ته اړتیا لري، که تاسو غواړئ چې له منځه لاړ نه شئ، مهرباني وکړئ معدن په دریو یا څلورو ورځو کې پرېږدئ” په پنجشیر کې د مجاهدینو مسؤول احمد شاه مسعود.
ما مرکز ته د “احمد شاه مسعود د لیک” په اړه خبر ورکړ، په همدې ورځ د کانونو او صنايعو وزارت له اجازې او لارښوونې وروسته د کانونو او جيولوجي سروې رئيس ماته لارښوونه وکړه، چې په کان کې کيندلو تونلونو ته ټول درانه وسايل ژر تر ژره ولېږدوئ او د کان په امنیتي پوسته یې وسپارئ، له د ټول پرسونل او تجهیزاتو سره د مرکز په لور حرکت وکړئ، په خپل کار کې محتاط اوسئ.
له لارښوونو سره سم مې ټول کارونه ترسره کړل، جنراتورونه، کمپریسرونه، د برمه کولو ماشینونه او نور وسایل مې تونل ته دننه او د امنیتي پوستې قوماندان ته مې چې عبدالرحمن نومېده او د لوګر اوسېدونکی و، وسپارل.
په همدې وخت کې مې د پوستې قوماندان ته یادونه وکړه چې وروره! ستا په پوسته کې دوولس کسان دي او مجاهدین “چې دوی ته یې اشرار ویل” ډیر دي، ته به څه کوې؟ هغه وویل “زه نه پوهېږم، زمونږ په تشکیل کې همدومره سرتیري شامل دي.”ما وویل دا به غوره وي چې له لوړ پوړو چارواکو سره اړیکه ونیسئ ترڅو ستاسو د ستونزې د حل په اړه فکر وکړي.
زه د ۱۳۵۷ کال د لړم د میاشتې په ۲۸مه د خپلې ډلې له ټولو غړو سره کابل ته راغلم او یوه اونۍ وروسته خبر راغی چې د پنجشیر د زمردو کان په بشپړه توګه سقوط شوی، مسعود او ملګرو یې د کان ساتونکي او ټول عسکر وژلي دي.
له هغې ورځې وروسته د پنجشېر د زمردو ټول کانونه د احمدشاه مسعود، د هغه د وروڼو او ملګرو په ولکه کې شول.
دوام لري…