د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې چارواکي وايي، چې د چمن – سپین بولدک لار د څه باندې درېیو میاشتو تړل کېدو وروسته د سوداګرو او پرلت کوونکو ترمنځ د خبرو په پایله کې د تېرو دوو ورځو راهیسې د سوداګرۍ او ترانزیټ پرمخ پرانېستل شوې ده.
د دغې خونې یو تن چارواکي خان جان الکوزي د سه شنبې په ورځ د کب ۱۵ مه رسنیو ته وویل، چې دا لار په چمن کې د ولسي پرلت کوونکو سره د سوداګرو او د سیمې د اوسېدونکو د خبرو او هڅو په پایله کې پرانېستل شوې ده.
الکوزي وویل: “د سوداګرۍ خونه خوشاله ده، چې په چمن کې ولسونو زمونږ خبرو او وړاندیزونو ته لبیک ووایه، د دې لپاره، چې وخت تېر شو او مونږ زیات زیان ولېد، د کندهار د انارو، میوو او سبزۍ درې میاشتې موسم و، له کراچۍ زمونږ کانټینرونه راغلي و، درې میاشتې پاتې شو ۱۰ زرو څخه تر ۲۰ زرو پورې یې خاک پولي ورکړه”نوموړي زیاته کړې، چې پاکستاني سوداګرو هم خورا زیات مالي زیان لېدلی دی، لامل یې هم د چمن په لار د دغه هېواد ترانسپورټ فلج کیدل و او منځنۍ اسیا ته د پاکستان ترانزیټ نه رسېدل یاد شويدي.
هغه وویل، چې دا لار دوه ورځې دمخه پرانېستل شوې او په لار د تګ راتګ پر مهال ګڼه ګوڼه ډېره زیاته ده، خو لار پرانیستې ده او تر اوسه کوم مشکل نه دی پیښ شوی.
د پاکستان د لنډ مهاله حکومت د پریکړې له مخې، د ۲۰۲۳ کال د نومبر د میاشتې له لومړۍ ورځې وروسته به دغه هېواد ته د پاسپورت او ویزې پرته هیڅ افغان ته د ننوتلو اجازه ورنه کړل شي.
د پاکستان حکومت د “یو سند” د کړنلارې هدف دغه هېواد ته د تروریستانو او قاچاقبرانو د ننوتلو مخنېوی ښودلی و؛ نو په همدې موخه د پاکستان حکومت د دې پرېکړې د مخالفت په موخه د چمن – سپین بولدک پر لار زرګونو اوسېدونکو پرلت پیل کړ او دا لار یې د هر ډول تګ راتګ پرمخ وتړله.
په چمن کې پرلت کوونکو د پاکستان له حکومت غوښتل، چې پر دغه لار دې د پخوا په څېر د پاسپورت او ویزې پرته د تګ راتګ ته اجازه ورکړي.
د پاکستان د حکومت د دغې پریکړې دمخه، پر دغه لار هره ورځ شاوخوا ۱۵ زرو پورې کسانو د پاسپورټ او ویزې پرته د دواړو هېوادونو ترمنځ تګ راتګ کاوه.
دغو کسانو د سپین بولدک د وېش بازار ته مالونه انتقالول، چې ددغې سیمې اوسیدونکو لپاره د عاید د ترلاسه کولو یوه ښه منبع وه.
د افغان حکومت هم د پاکستان د حکومت د “یو سند” د کړنلارې سره مخالفت ښودلی و او د پاکستان څخه یې د پخوا په څېر پر دغې لارې د پاسپورټ او ویزې پرته د خلکو په تګ راتګ باندې ټینګار کړی و.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې د نړۍ د نورو برخو په څېر پاکستان هم غواړي، چې دا ډاډ ترلاسه کړي، چې د افغانستان سره د تګ راتګ په برخه کې هم تګ راتګ د پاسپورټ او ویزې پر اساس ترسره شي.
