په خیبر پښتونخوا ایالت کې د افغانستان او پاکستان د سوداگرۍ گډه خونه وايي، د افغانستان او پاکستان ترمنځ سوداگریزه راکړه ورکړړه ۷۰ سلنه کمه شوې ده.
د دې خونې همغږي کوونکی ضیاءالحق سرحدي وايي، افغان سوداگرو اوس د ایران چابهار او منځنۍ اسیا ته مخه کړې، چې له امله یې گڼ زیانونه دوی ته اوښتي دي.
دی وايي، افغان سوداگر نه یوازې ۷۰ سلنه سوداگري او ترانزیت د ایران او منځنۍ اسیا له لارې کوي، بلکې له پاکستان څخه افغانستان د صادراتو کچه هم راټیټه شوې ده، چې له امله یې زرگونه خلک بېدندې شوي او گڼې کارخونې تړل شوي دي.
د سرحدي په خبره، له پاکستان څخه افغانستان مخکې سمنټ، خوراکي توکي، جوس، شېدې او سلگونه نور توکي صادرېدل؛ خو اوس د یادو توکو په صادراتو کې گډوډي راغلې ده.
نوموړی زیاتوي، د افغانستان او پاکستان ترمنځ د سوداگرۍ د کمېدو له امله ډېر زیان د پښتونخوا خلکو ته رسېدلی دی او که دغه حالت دوام وکړي؛ نو د پښتونخوا اقتصادي حالت به نور هم خراب شي.
سرحدي زیاتوي، اوسمهال له افغانستان څخه پاکستان ته پنبه او مېوه هم نه راوړل کېږي او د پنبې د بندېدو سره د رختونو گڼې کارخونې تړل شوي دي.
نوموړی د پاکستان حکومت ملامتوي چې سیاست او سوداگري یې سره گډ کړي، چې ډېر زیان د ډیورنډ فرضي کرښې دواړو خواوو خلکو ته رسېدلی دی.:« د پښتونخوا د سوداگرۍ ډېره تکیه د افغانستان په بازارونو ده، خو اوس نه د پخوا په څېر له افغانستان توکي ورته راځي او نه هم له دې لوري افغانستان ته توکي ځي.»
د افغانستان د سوداگرۍ او پانگونې خونه هم مني چې د نورو کلونو په پرتله له پاکستان سره د افغانستان سوداگري بېخي کمه شوې ده او افغان سوداگر اوس د کراچۍ بندر پر ځای چابهار، بندر عباس او د منځنۍ اسیا هېوادونو بندرونه کاروي.د دې خونې غړی خان جان الکوزی وايي، د پاکستان وروستۍ پرېکړې د دې لامل شوې چې افغان سوداگر له پاکستان مخه واړوي او په بدیلو لارو فکر وکړي.
دی وايي، پاکستان څو میاشتې مخکې د افغانستان په ترانزیت نوي محدودیتونه ولگول، چې له امله یې ۴۰۰۰ کانتینرونه په کراچۍ بندر کې بند پاتې شول.د الکوزي په خبره، کراچۍ بندر افغان سودگرو ته نږدې و؛ خو د پاکستان له لوري پرلهپسې ستونزو اوس افغان سوداگرو نورو بندرونو ته مخه کړې ده.
د افغانستان او پاکستان ترمنځ یو وخت کلنۍ سوداگري مېلیاردونو ډالرو ته رسېده؛ خو د پاکستان له لوري پر افغان سوداگرو بېلابېل بندیزونو افغان سوداگر مجبور کړل چې نورې لارې ولټوي او خپله سوداگري پرمخ یوسي.
