لومړۍ برخه
لیکوال: اېمل پښتون
تاجکستان ولې د کولاب هوايي ډګر د شمالې ټلوالې په واک کې ورکړی و؟
تاجکستان د شمالي ټلوالې سره د مختلفو دلایلو او طریقو له لارې مرسته کوله؛ دغه مرستې د ستراتیژیکو، امنیتي، او قومي اړیکو له مخې وې، او د افغانستان په شمال کې د طالبانو پر وړاندې د مقاومت د پیاوړتیا لپاره مهم رول یې ولوباوه؛ لاندې هغه لارې دي چې له مخې یې تاجکستان له شمالي ټلوالې سره مرسته کړې ده:
١. ستراتیژیک ملاتړ او د هوايي ډګر کارونه: تاجکستان د کولاب هوايي ډګر او ځینې نورې سیمې د شمالي ټلوالې په واک کې ورکړې وې، چې له لارې یې احمدشاه مسعود او د هغه ځواکونه وسلې، تجهیزات، او مرستې ترلاسه کولې.
دغه هوايي ډګر د شمالي ټلوالې لپاره د لوژستیکي او نظامي مرستو د ترلاسه کولو مهمه سرچینه وه، او دوی ته یې د طالبانو پر وړاندې د مقاومت په تنظیم او پراختیا کې ډېره اسانتیا برابره کوله.
٢. پوځي او مالي مرسته: تاجکستان د روسیې او ایران په همکارۍ شمالي ټلوالې ته پوځي مرستې رسولې؛ د تاجکستان حکومت د خپلو پولو دننه او د روسیې له لارې د وسلو او مهماتو لېږد ته اسانتیا برابره کړې وه، او همدارنګه د جګړې د تجهیزاتو په برابرولو کې یې مرسته کوله.
٣. د روزنې او تجهیزاتو انتقال: تاجکستان د شمالي ټلوالې لپاره د یوه ترانزیتي مرکز په توګه هم کارول کېده، چې د شمالي ټلوالې پوځیان او تخنیکي پرسونل یې د روزنې لپاره نورو هېوادونو ته استول.
په دې روزنیزو پروګرامونو کې هغه افغان پیلوټان شامل وو، چې د طالبانو پر وړاندې یې په هوايي بریدونو کې برخه اخیسته.
٤. د ټپیانو درملنه او د کډوالو پناه: د جګړې په سختو وختونو کې، تاجکستان د شمالي ټلوالې ټپیانو ته درملنه برابره کړه او د هغو افغان کډوالو لپاره یې پناه ورکړه، چې د جګړې له امله یې خپل کورونه پرېښودل؛ دا بشري مرستې د جګړې پر مهال شمالي ټلوالې ته مهمې ګڼل کېدلې.
٥. قومي او فرهنګي اړیکې: د تاجکستان او د شمالي ټلوالې ترمنځ د تاجک قوم پر بنسټ یو تاریخي او قومي تړاو موجود و.
تاجکستان له احمدشاه مسعود سره د دې اړیکو له مخې مرسته کوله او د طالبانو پر وړاندې یې د تاجک قوم ملاتړ کاوه، چې د خپلو ملي ګټو او امنیتي اندېښنو په برخه کې یې همکاري برابره کړې وه.
٦. د سيمهييزو او نړیوالو متحدینو همکاري: تاجکستان له روسیې او ایران سره د ګډو ګټو له مخې د شمالي ټلوالې ملاتړ ته مخه کړه؛ روسیه او ایران د طالبانو پر وړاندې خپلې ستراتیژیکې ګټې لرلې، او د تاجکستان له لارې یې شمالي ټلوالې ته د مرستو او تجهیزاتو په لېږد کې مرسته کوله.
په ټوله کې، تاجکستان د طالبانو د پرمختګ مخنیوی او په سیمه کې د خپلو ملي امنیتي ګټو د خوندیتوب لپاره د شمالي ټلوالې سره مرستې کولې؛ دا مرستې د جګړې په مدیریت او د طالبانو د پراختیا په مخنیوي کې د شمالي ټلوالې لپاره حیاتي اهمیت درلود، ځکه که طالبان د افغانستان حکومتي صحنې ته داخل شي، د تاجکستان او د هم مثلو یې لاس نور له ياد هېواد څخه لنډېږي؛ او همداسې و هم شول د طالبانو په راتګ سره د نړۍ د بېلابېلو هېوادونو لاسونه، بېرته خپلو هېوادونو ته ور ټول شول.
یادؤنه: په هندوکشغږ کې نشر شوې لیکنې، مقالې او تبصرې یواځې د لیکوالانو نظر څرګندوي، د هندوکشغږ توافق ورسره شرط نه دی.
