لیکوال: محمد فیصل
یادؤنه: په هندوکشغږ کې نشر شوې لیکنې، مقالې او تبصرې یواځې د لیکوالانو نظر څرګندوي، د هندوکشغږ توافق ورسره شرط نه دی.
تېره ورځ د مشهور جنګسالار، د کابل ویجاړوونکي او روسي قراردادي احمد شاه مسعود د وژلو ۲۳ م تلین وو.
هغه ۲۳ کاله وړاندې په همدې ورځ په تخار کې ووژل شو.
مسعود یو ځان ښودونکی شخصیت درلود؛ داسې شخصیت چې هر ځای به یې کمره مین له ځان پسې ګرځوه، څو د هغه د ژوند هره برخه عکاسي کړي او خلکو ته یې وښیي؛ همدا لامل دی چې مسعود ډیر او بیلابیل ډول عکسونه لري.
مسعود له شوروي سره له قرارداد وروسته په پنجشیر او نورو ولایتونو کې د شوروي پر ضد جګنیدونکو مجاهدینو سره جګړه پیل کړه او هغه کسان یې سخت وټکول چې شوروي ضد جګړه یې کوله.
هغه مهال چې نورو افغانانو شوروي ضد جګړه کوله، مسعود د پنجشیر او بدخشان د قیمتي کانونو په لوټلو او د شوروي خوش خدمتۍ کې لګیا و.
د شوروي له وتلو وروسته چې د روغې جوړې خبرې روانې وې، مسعود او ملګرو یې له پرچمیانو سره یو ځای د روغې جوړې خبرې سبوتاژ کړې او د ملګرو ملتونو د سولې پلان یې شنډ کړ.
د مسعود او دوستم جګړه مار کابل ته ننوتل او دواړو کابل کې د کورنۍ جګړې زمینه برابره کړه؛ کابل داسې وران شو چې سړی یې په یادولو شرمیږي.
طالبان چې د شر و فساد پر ضد راپورته شول، نو سرلاري یې مسعود تیښته وکړه.
وروسته چې مسعود ووژل شو او د ده ملګري د امریکایي اشغال په پایله کې واک ته ورسیدل، نو مسعود څخه یې اتل جوړ کړ.
د وخت د حکومت مشر کرزي هم هغه د اتل په توګه تایید کړ.
څوارلس کاله وړاندې د ۱۳۹۰ کال د ثور په ۲۷ مه د وخت په ولسي جرګه کې په دې بحث و چې د سنبلې میاشتې درېیمه اوونۍ دې د افغانستان د ټولو شهیدانو په نوم ونمانځل شي.
جرګې پورتنۍ خبره تایید کړه؛ خو له دغې تاییدۍ درې ورځې وروسته یو شمیر وکیلانو د پیسو اخیستو او میلمستیاوو له خوړلو وروسته د مسعود نوم په دغې اوونۍ کې زیات کړ او هغه اوونۍ یې د مسعود او شهیدانو په نوم کړه او رخصتي یې هم تایید کړه.
د پژواک د هغه وخت د راپور پر بنسټ، جرګې داسې مهال د مسعود تاییدي وکړه چې درې ثلثه غړي په جرګه کې موجود نه وو او د جرګې مشر یونس قانوني په دې ډول د جرګې د اصولو خلاف کار وکړ.
مسعود د افغانستان د تاریخ له تورو څیرو څخه یو دی؛ هغه د هغو لنډغرو اتل دی چې د تیر حکومت پر مهال به یې د سنبلې په اتلسم تاریخ خپله لنډغري او لوچکي د کابل خلکو نندارې ته وړاندې کوله او کابل ښاریان به یې له ویرې بهر نه راوتل.
